1940 kranten op 10 mei
De kranten op 10 mei: hoop en optimisme troef
Op het moment van de Duitse inval trok de Nederlandse pers radicaal partij voor Nederland. In de krantekoppen werd koningin Wilhelmina dan ook voorgesteld als de belichaming van de nationale vastberadenheid. Met haar ‘vlammend protest’ sprak zij de Nederlandse bevolking moed in. Staatsgevaarlijke publikaties zoals Het Nationale Dagblad, Volk en Vaderland en het communistische Volksdagblad werden al in de vroege ochtend van de tiende mei door generaal Winkelman verboden.
Deze partijdigheid zorgde voor een eenzijdig en optimistisch oorlogsbeeld, dat alleen maar versterkt werd door de moeizame nieuwsgaring. De zware nederlagen, die het Nederlandse leger al in de beginfase van de strijd moest incasseren, werden angstvallig verzwegen.
De Telegraaf
Op de vooravond van de Tweede Wereldoorlog was De Telegraaf samen De Courant-Het Nieuws van den Dag de machtigste dagbladcombinatie van het land. De gezamenlijke oplage van beide kranten bedroeg 445.000 exemplaren, ruim een kwart van de totale krantenmarkt. De eigenaar van het concern, H.M.C. Holdert, werd dan ook beschouwd als Nederlands enige echte ‘presslord’.
In journalistiek opzicht behoorde De Telegraaf met haar kritische hoofdredactionele commentaren en de vaak uitstekende financieel-economische berichtgeving tot de betere kranten. Toch werd de krant door de concurrentie verguisd, omwille van de vaak sensationele aanpak. De puur commerciële aanpak van Holdert strookte volgens velen niet met de tradities en het prestige van de Nederlandse pers. Daar kwam nog bij, dat De Telegraaf in de Eerste Wereldoorlog nadrukkelijk de Engelsen had gesteund. Volgens velen had de krant daardoor de neutraliteit van Nederland ernstig in gevaar gebracht, en dat was men op de vooravond van de Tweede Wereldoorlog nog niet vergeten.
Nieuwe Rotterdamsche Courant
‘Duitsche aanval op Nederland’, kopt de Nieuwe Rotterdamsche Courant op de voorpagina, ‘Vanochtend om drie uur hebben Duitsche troepen de grens overschreden.’ Op diezelfde pagina richt koningin Wilhelmina haar ‘vlammend protest’ tegen de Duitse agressor en worden de lezers gewaarschuwd voor geruchten afkomstig van de geheimzinnige Vijfde Colonne. De Nieuwe Rotterdamsche Courant werd sedert 1844 in Rotterdam uitgegeven en groeide uit tot een liberale kwaliteitskrant. Begin 1940 telde de krant 36.000 abonnees.