Omstreden waterweg
Grotere schepen door minder bruggen?
Stieltjeskanaal: een omstreden waterweg van omstreden figuur
19 mei is het 150 jaar geleden dat in Leuven is geboren dr. Th. J. Stieltjes, een befaamd waterbouwkundig ingenieur, die zich intensief heeft beziggehouden met het graven van het kanaal van Coevorden naar de Vecht. Uit dankbaarheid voor wat Stieltjes voor de realisering van het kanaal naar de Vecht heeft gedaan, hebben de. heren Harm Hoyting, mr. A. Slingenberg en Johannes Bernardus Dommers bewerkt dat aan het kanaal tussen Coevorden en Nieuw Amsterdam de naam Stieltjeskanaal is gegeven.
In het najaar van 1968 is in de Drentse Staten uitvoerig gesproken over de verbreding van het Stieltjeskanaal tot een kanaal voor schepen van 300 ton, vandaag zullen waarschijnlijk opnieuw veel woorden worden gewijd aan het kanaal, nu er een voorstel van Gedeputeerde Staten van Drenthe ligt om het aantal bruggen over het nieuwe kanaal belangrijk te beperken. De bevolking heeft zich niet onbetuigd gelaten om in woord en geschrift misnoegen te uiten over het "ingrijpen” in de dorpsgemeenschap Stieltjeskanaal. Zoals gemeld wordt verwacht dat het leerlingenaantal van de openbare lagere dr. Th. J. Stieltjesschool bij uitvoering van het G.S voorstel zal teruglopen.
ADVISEUR
Dr. Stieltjes is een zeer omstreden figuur geweest. Hij leverde (onder de schuilnaam "een oud-soldaat") felle kritiek en werd daardoor (anoniem) adviseur in militaire zaken, hij is de ontwerper van de spoorlijn Arnhem - Zwolle en als technisch adviseur van de Rotterdamse Handelsvereniging de grondlegger van Rotterdam-Zuid. Hij is eerst uit het leger en later uit amb- telijke dienst oneervol ontslagen, maar later weer gerehabiliteerd.
Dr. Stieltjes is 150 jaar geleden geboren als zoon van de kapitein-kwartiermeester bij de infanterie H. W. Stieltjes. In 1834 trad Stieltjes jr. als volontair in dienst bij de artillerie en in 1843 gaf hij reeds zijn eerste pennevrucht uit onder het pseudoniem "een oud-soldaat". Hij schreef zo scherp, vlot en geestig dat de "oud-soldaat" een. autoriteit werd en de minister van oorlog Van Spengler hem door tussenkomst van zijn uitgever over verschillende militaire vraagstukken om advies vroeg.
ONGEV ALLEN
Bij de oprichting in 1850 van de Overijsselsche Kanaalmaatschappij werd Stieltjes tot ingenieur van deze maatschappij benoemd. Hij bouwde na een bezoek aan Frankrijk twee stuwen in de Vecht en één in de Hegge. In een oude kroniek staat onder meer: ,,Er zijn waarschijnlijk -doordat
Stieltjes geen opleiding voor ingenieur had genoten enige ongevallen op door hem gebouwde werken voorgekomen, die waarschijnlijk bij een solider constructie zouden zijn uitgebleven. In het bijzonder was dit het geval bij uitvoering van het Koevordensch KanaaI.".
In 1859 kwam hij op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer. Hij trok zich echter als liberaal terug, toen bekend werd dat hij onder het pseudoniem van oud-soldaat had geschreven. In 1860 werd hij in Zwolle opnieuw kandidaat gesteld en met een verschil van 11 stemmen door zijn conservatieve concurrent verslagen.
Daarna aanvaardde hij een functie als technisch adviseur van het departement van koloniën op Java. Ook daar ging zijn pad niet over rozen en ondervond hij veel tegenwerking van de gouverneur-generaal Sloet van de Beele.
KAMERLID
In Zwolle was men Stieltjes in juni 1866 nog niet vergeten. Men stelde hem kandidaat voor de Tweede Kamer, maar opnieuw werd hij verslagen. In oktober van datzelfde jaar werd hij echter met een grote meerderheid wel gekozen. De regeringscombinaties hebben het geweten dat hij invloed had op militair en technisch gebied. Van 1869 tot 1878 versleet hij liefst negen ministers van oorlog.
In 1874 -bij het 300-jarig bestaan van de Leidse Universiteit werd hij tot doctor honoris causa in de wis- en natuurkunde benoemd. Hij overleed op 23 juni 1878 Rotterdam na een veelbewogen leven.