1969 Verruiming Stieltjeskanaal
Mei 1969
Gedeputeerde J. Trip: "Verantwoorde zaak"
Verruiming Stieltjeskanaal blijft afwegen van belangen
Er wordt nu al hard gewerkt aan de verruiming van het Stieltjeskanaal, de Zijtak en het daaraan aansluitende deel van de Verlengde Hoogeveense Vaart tussen Veenoord en het Oranjekanaal. Deze kanalen worden bevaarbaar gemaakt voor schepen tot 300 ton. Maar in het Stieltjeskanaal komt een nieuwe sluis, geschikt voor schepen tot 600 ton. Daar komt nog bij dat er in de binnenscheepvaart duidelijk een tendens is naar grotere schepen. Sinds ongeveer een jaar be- staat er een saneringsregeling, waardoor vooral aan oudere schippers eigenaren van schepen tot en met 300 ton (maar ook wel tot 600 ton) de gelegenheid wordt geboden hun bedrijf op aanvaardbare wijze te beëindigen.
Op het oog liggen er enkele fikse tegenstrijdigheden. Vooral de stuurlui- aan wal onder ons en men weet, dat zijn volgens het spreekwoord de beste ----vragen zich bezorgd af, waar dat heen moet. Je hoort het in Zuid- Drenthe regelmatig. ,,Wat die Overheid" nu weer uithaalt! Wat doe je nu met een 600 tons kunstwerk in een tot 300 tons te verruimen kanaal, wanneer over een aantal jaren, door die zelfde overheid gesubsidieerd, de kleinere schepen zijn weggesaneerd?"
Dit hele, zeker drie jaar durende project kost in totaal f 16.800.000 zij het dat slechts een deel (een kleine 7 miljoen) voor de scheepvaart wordt geïnvesteerd, omdat verruiming van het Stieltjeskanaal in elk geval ten behoeve van de waterbeheersing nodig was.
Zijn die voorzieningen in het belang van de scheepvaart nog wel verantwoord? Het Rijk komt immers door verschillende sloopregelingen de binnenvaart te hulp bij de aanpassing aan de huidige exploitatiemogelijkheden. Oudere scheepstypen in de klasse tot 200 ton en een aantal in de klasse van 300 ton zullen verdwijnen.
Rijks en Provinciale Waterstaat vinden dat de aan de gang zijnde werken wel verantwoord zijn. Het kanalenstelsel in Zuid-Nederland, België en N.- Frankrijk is overal afgestemd op het 600-tons type schepen en dat vormt een Conserverende factor voor de vaart en aanbouw van zgn. kempe- naars (400-600 tons schepen). Daar komt bij dat het Rijk als voorwaarde stelt, dat alle nieuwe kunstwerken afgestemd moeten worden op 600 tons schepen.
Zo ook de nieuwe sluis in het Stieltjeskanaal maar. ..met in de .achterhand de mogelijkheid ook het kanaal zelf in de toekomst voor 600 tons schepen geschikt te maken.
Verstandig
"Is dat verstandig?" vroegen wij het lid van Gedeputeerde Staten de heer J. Trip, onder wiens verantwoordeIijkheid de zaak valt. "Is de kans niet reëel dat wanneer we uiteindelijk alle kanalen en kunstwerken op 600 tons schepen hebben afgestemd, wij in feite te maken hebben met nog grotere schepen van 1350 ton?"
Ged. Trip: "Die kans zit er heus wel in. Zo'n ontwikkeling is natuurlijk denkbaar. Maar wanneer je de 600 tons limiet gaat doorbreken, dan moet er in heel het EEG-gebied verschrikkelijk veel gebeuren. De Rijksoverheid gaat op dit moment, op grond van gedegen studies, er van uit dat ook in de toekomst 600 tons kanalen blijven functioneren".
Maar de vraag is dan waarom het Stieltjeskanaal ook niet direct wordt afgestemd op een kanaalprofiel voor 600 tons schepen. Ged. Trip: "Dat heeft betrekkelijk weinig zin omdat in
dit kanaal nog allerlei goede kunstwerken zitten die op 300 tons schepen zijn afgestemd. 600 tons schepen zouden dus toch niet door dat kanaal kunnen komen. Bij elke vernieuwing worden er voortaan echter 600 tons kunstwerken gemaakt, omdat rekening wordt gehouden met verruiming van het kanaal tot 600 ton en dat kan met betrekkelijk geringe kosten.
Vraag: Wanneer denkt u dat dit zou kunnen gebeuren? Ged. Trip: "Dat is nu nog moeilijk te zeggen. Het aantal kunstwerken van 300 ton is nog te groot om een planning te maken. De niet-aangepaste kunstwerken zijn nog in de meerderheid en in zodanige staat dat ze nog jaren mee kunnen".
En 'verder: "We kunnen momenteel dus niet anders dan elk nieuw kunstwerk op 600 ton maken, het kanaal eerst op 300 ton, met de mogelijkheid tot verdere verruiming tot 600 ton. Zouden we dat nu al vast doen dan is dat in feite weggegooid geld".
Keiharde zaak
Gedeputeerde Trip stelt onomwonden dat dit project in feite een keiharde zaak is en resultaat van het afwegen van een aantal belangen.
Wanneer over, pak weg, vijf jaar mocht blijken dat de ontwikkeling zo stormachtig is dat zelfs een 600 tons kanaal al niet belangrijk meer is voor de binnenscheepvaart, dan had het 'n miljoen gulden goedkoper gekund. Maar aan de andere kant, wanneer mocht blijken dat inderdaad 600 tons kanalen hun functie blijven vervullen en we gingen nu nog een 300 tons kunstwerk maken, dan zaten we met de strop en moesten een nog nieuw werk afbreken en vergroten en dan zijn we nog veel duurder uit.
Eems-Twenthe
Gedeputeerde Trip gelooft niet in de mogelijkheid om het Stieltjeskanaal geschikt te maken voor schepen van 1350 ton. "Dan moet je een heel nieuw tracé maken. Er is een studie gaande over een groot vaarwater van de Eems naar Twenthe. Mocht zo'n kanaal er komen, dan nog blijft het
Stieltjeskanaal zijn functie behouden, als afwateringskanaal uiteraard, maar ook als scheepvaartkanaal. "Hoe je het ook bekijkt, het zou een wonderlijke en onverstandige zaak zijn als wij als provincie nog een 300 tons kunstwerk gingen maken".
En wat het onttrekken aan het openbare verkeer van enkele bruggen over het Stieltjeskanaal betreft, een kwestie die in de jongste Statenvergadering nogal wat tongen in beweging bracht na het verzet van de dorpsgemeenschap Stieltjeskanaal, de Gedeputeerde is van mening dat de genomen beslissing juist is.
Ged. Trip: "Je kunt geen beleid voeren op vandaag, hoe reëel de persoonlijke bezwaren op dit moment ook zijn. Je moet proberen een beleid te voeren dat 20 tot 25 jaar mee kan. Ik ben ervan overtuigd, dat men over tien jaar dankbaar zal zijn voor de nu gekozen oplossing".